بسیاری از افراد با عوارض لاغری بیش از حد آشنایی ندارند و به همین دلیل تلاشی برای اینکه لاغری بیش از حد خود را درمان نمایند نمی‌کنند. بیش از اینکه در مورد عوارض لاغری بیش از حد صحبت کنیم باید بدانید که لاغری نتایج خوبی دارد ولی اگر بیش از حد باشد خطرات بسیاری دارد، به همین دلیل باید تلاش کنید که اندازه وزن خود را متعادل کنید. زمانی که شما بیش از حد لاغر می‌شوید صورت شما هم زیبایی خود را از دست می‌دهد، چرا که بافت های عضله و چربی صورت هم از بین می‌رود. برای اینکه به عوارض لاغری بیش از حد دچار نگردید ورزش کردن و تغذیه درست را هرگز فراموش نکنید.
این روز‌ها همه جا صحبت از خطرات چاق بودن یا اضافه وزن داشتن است. کمپانی‌های سازنده‌ی انواع مکمل‌ها و برند‌های ورزشی با ارائه‌ی تصاویری از لاغری و ربط دادن آن به سالم و خوش اندام بودن و القاء این باور که اگر می‌خواهید سالم و خوش اندام باشید پس باید لاغر شوید، نقش پُررنگی در این میان دارند.
زنان و مردان زیادی در جدال و تلاش برای لاغر شدن و اصطلاحا «فیت» به نظر رسیدن، دست به هر کاری می‌زنند، اما بیشتر این شعار‌ها و باور‌ها فریبی بیش نیستند. زیاد لاغر بودن، خطراتی دارد که باید همه به آن آگاه باشند، چه افرادی که با رژیم غذایی و ورزش تلاش می‌کنند لاغر و لاغرتر شوند و چه افرادی که به طور طبیعی لاغر هستند.
به چه کسی لاغر می‌گویند؟
شاخص توده بدنی کمتر از ۱۸.۵ بسیار لاغر تلقی می‌شود، یعنی فرد کمبود وزن دارد.
شاخص توده بدنی ۱۸.۵ تا ۲۴.۹، نرمال و سالم تلقی می‌شود.
شاخص توده بدنی ۲۵ تا ۲۹ دارای اضافه وزن تلقی می‌شود.
شاخص توده بدنی ۳۰ یا بالاتر نیز چاق تلقی می‌شود.
آیا لاغر بودن به معنی سالم بودن است؟
اگر شاخص توده بدنی خانمی کمتر از ۱۸.۵ باشد، احتمال اینکه دچار بیماری‌های گوناگون و عوارض مزمن شود بسیار زیاد است و حتی احتمال مرگ در اثر لاغری زیاد را نیز می‌توان مطرح کرد. لاغر بودن همیشه هم به معنی سالم بودن نیست؛ بنابراین اگر به دوست بسیار لاغرتان حسودی می‌کنید که هر چه دوست دارد می‌خورد و از هیچ هله هوله‌ای هم چشم پوشی نمی‌کند و از همه مهمتر ورزش هم نمی‌کند، اما همچنان لاغر است، بهتر است دوباره فکر کنید، چون مطمئن باشید بدون مشکل نیست و به زودی عوارضش بروز خواهند کرد.
دلایل لاغری
دریافت ناکافی انرژی و مواد مغذی، اولین عامل کاهش وزن است که می‌تواند ناشی از فقر، عادات بد غذایی، شرایط روحی و عاطفی (که باعث بی‌اشتهایی می‌شود)، شرایط کاری و حذف وعده‌های غذایی، تنهایی، روزه گرفتن‌های طولانی، محدودیت حرکتی و یا نداشتن دندان‌های سالم باشد.
زمینه ژنتیکی و ابتلا به بیماری‌هایی چون سل، اختلالات تنفسی، اختلالات قلبی- عروقی، سرطان، پرکاری تیروئید و بیماری‌های مربوط به متابولیسم (که از رژیم غذایی متناسب با آنها استفاده نشود، نظیر بیماری سلیاک)، جذب ناکافی مواد غذایی، عفونت مزمن، اسهال مزمن، بیماری انگلی، اختلالات کبدی، دیابت نوع یک، بی‌خوابی، اختلالات جنسی، افسردگی و اعتیاد از سایر علل کمبود وزن و لاغری می‌باشند.
بنابراین زمانی که یک فرد با کمبود وزن حاد و یا مزمن مواجه می‌شود، باید از نظر عوامل فوق بررسی گردد. شناخت علت لاغری اولین قدم قبل از شروع برنامه غذایی است و اصلاح کمبود وزن نیاز به همکاری گروهی از متخصصین مختلف دارد.
عوارض ناشی از لاغری
این عوارض عبارتند از احساس خستگی دائمی و زودهنگام، پوکی استخوان، کم‌خونی و کمبود مواد مغذی (که خود باعث تشدید کمبود وزن می‌شود)، کاهش مقاومت بدن در برابر عفونت‌ها، قطع قاعدگی و تاخیر در التیام زخم و حتی مشکلات روحی و روانی.
بکار بستن راهکارهای زیر برای افزایش وزن توصیه می‌شود
- استفاده از یک لیوان آبمیوه طبیعی یا نکتار در صبحانه (علاوه بر صبحانه معمول خودشان)
- استفاده از تنقلات کم‌ضرر در فاصله غذاها به‌ویژه بعد از شام مثل یک لیوان بستنی یا چند شکلات یا مقداری مغز پسته، بادام یا فندق
- در کسانی که مبتلا به اختلالات چربی خون نیستند، استفاده از ماست‌های چکیده همراه ناهار
- مصرف دسرهای کوچک و مغذی مانند شیر و بیسکویت و شیرینی خشک ساده به وزن‌گیری کمک می‌کند.
- گنجاندن میان وعده‌هایی کم حجم با محتوای انرژی بالا در برنامه غذایی افراد لاغر: برای این منظور فرد لاغر می‌تواند معجون‌های خانگی (شیر موز ساده، شیر موزی که به آن مقداری پودرگردو، بادام، پسته یا خرما افزوده شده و یا شیر موز بستنی) تهیه کرده و به میزان متعادل مصرف نماید.
- افزایش تعداد وعده‌های غذایی: ممکن است افراد کم وزن وعده‌هایشان کوچک‌تر باشد و زودتر سیر شوند، بنابراین بهتر است وعده‌های غذایی را از ۳ وعده در روز به ۶ وعده برسانند.
- پرهیز از مصرف سالاد، آب و سایر نوشیدنی‌ها قبل از وعده غذایی اصلی
- استفاده از میان‌وعده‌هایی که سبب افزایش دریافت حدود ۵۰۰ کیلوکالری در روز می‌شوند